Czy odżywki białkowe to wartościowy element diety, czy niskiej wartości żywność przetworzona?
Pojęcie żywności wysoko przetworzonej stało się takim słowem-kluczem. Pojęcie "żywność wysoko przetworzona" funkcjonuje w świadomości społecznej jako antonim określenia "żywność nisko przetworzona". Pierwsze ma służyć określeniu żywności w domniemaniu o niskiej, zaś drugie wysokiej wartości zdrowotnej. I tak właśnie określenia te bywają powszechnie, chociaż nie zawsze słusznie, utożsamiane.
Nikt jednak już dzisiaj nie pamięta o tym, że to właśnie przetwórstwo żywności ograniczyło zasadniczo niemal do zera powszechność poważnych i śmiertelnych zatruć pokarmowych. Ale po kolei...
Człowiek przetwarza żywność już niemal od zarania istnienia swojego gatunku. Jak się uważa, fakt ten mógł być istotnym elementem jego rozwoju cywilizacyjnego. Kiedy bowiem człowiek zaczął dysponować zapasami żywności, nie musiał jej codziennie zdobywać, miał zatem więcej czasu na doskonalenie sztuki i techniki. Niemniej rozwój przetwórstwa żywności na ogromną skalę przemysłową rozpoczął się dopiero po II wojnie światowej. Tak więc obecnie większość oferowanej przez rynek spożywczy żywności to żywność wysoko przetworzona.
Główne zarzuty zdrowotne kierowane pod kątem produktów żywności wysoko przetworzonej wiążą się z ich wysoką kalorycznością, niską wartością odżywczą i zawartością rozmaitych dodatków żywieniowych. Tak więc powszechnie uważa się, że tego typu żywność tuczy, nie zaopatruje organizmu w odpowiednie ilości białka, witamin, minerałów i innych mikroskładników pokarmowych, a do tego wprowadza do organizmu rozmaite substancje zbędne lub podejrzane. Trzeba jednak powiedzieć jasno i wyraźnie, że żywność wysoko przetworzona żywności wysoko przetworzonej nie równa. Nie można więc traktować wszystkich tego typu produktów jedną miarą. Nie będą bowiem przykładowo tym samym ulubione przez dzieci słodycze i odżywki przeznaczone do karmienia małych dzieci.
Odżywki dla niemowląt są tutaj bardzo dobrym przykładem, albowiem musimy pamiętać, że ich wprowadzenie na rynek niezwykle obniżyło śmiertelność noworodków. Wcześniej bowiem, gdy matce brakowało pokarmu, a nie znalazła się matka zastępcza, szanse przeżycia noworodka były bardzo małe. Odżywki dla niemowląt to też dobry przykład w tym kontekście z tego powodu, że jest to praktycznie to samo, co odżywki białkowe dla sportowców. Jedne i drugie opierają się najczęściej o białka odfiltrowane z serwatki mleka. Pośród sportowców najpopularniejsze są właśnie w tej grupie koncentraty i izolaty białek serwatkowych, czyli WPC i WPI. Ich zadanie w diecie sportowej polega na ułatwieniu pokrycia wzmożonego zapotrzebowania organizmu sportowca na białko, które nie jest dostatecznie rozpowszechnione w nieprzetworzonych lub nisko przetworzonych produktach spożywczych.
Oczywiście u niektórych konsumentów mogą wzbudzać wątpliwości dodatki aromatyczno-smakowe, ale im z kolei rynek oferuje szeroką gamę neutralnych wersji odżywek bezsmakowych.
Polecam także lekturę poniższych artykułów.
